Category: Բնագիտություն

1.Բլոգում տեղադրել բնագիտության բաժնի հղումը

Բնագիտության բաժին

2.Առանձնացնել այն նախագծերը, որին մասնակցել ես, ինչ կուզենայիր ավելացնել։

Անթափոն աղբ

Աղ

Rօck Identifire

3. Մեր քննարկված ուսումնական նյութերից, որն էր ավելի հետաքրքիր, որն էր ավելի դժվար, որը`հեշտ։ Ինչ թեմաներ կուզենայիր լիներ , որ չկա։ Տեղադրիր այն ուսումնական նյութերի հղումները, որոնց առաջադրանքները կատարել ես։

Պատրաստանյութեր, դրանց տեսկները

4. Գործնական պարապմունքներից որին ես մասնակցել և ինչ ես սովորել։

Ծաղկատունկ, սոխի բջիջներ և կեղտոտ ջրի բջիջներ:

5. Ստացած գիտելիքներդ կկարողանա՞ս օգտագործել քո առօրյայում, կենցաղում, շրջապատում, այգում։ Բեր օրինակներ։

Այո, ես կարող եմ: Օրինակ՝ ես կկարողանամ ճիշտ տնկել ծաղիկներ, ծառեր և ճիշտ չափով ջրել:

6. Քանի ֆլեշմոբի ես մասնակցել։

Ես բոլորին մասնակցել եմ:

Պարարտանյութեր֊օգտագործվում են հողի հատկությունները և բույսերի սննդառությունը բարելավելու ու բերքատվությունը բարձրացնելու նպատակով։ Պարարտանյութերը բարձրացնում են հողի բերրիությունը, բարձրացնում մշակաբույսերի բերքատվությունը և լավացնում բերքի որակը։ Պարարտանյութերը բերքի մեծ հավելում են տալիս, երբ հողը նաև ոռոգվում է։ Բերքի հետ ամեն տարի հողից հեռանում են զգալի քանակի սննդանյութեր, որի հետևանքով հողի բերրիությունն ընկնում է։ Պարարտանյութերի կիրառմամբ լրացվում է հողից հեռացված սննդանյութերի քանակությունը։ Պարարտանյութերի կիրառումից առավելագույն արդյունք ստանալու համար անհրաժեշտ է այն ճիշտ օգտագործել՝ ելնելով հողի հատկություններից և պարարտացվող մշակաբույսի սննդառության առանձնահատկություններից։

Պարարտանյութերը լինում են բնական և արհեստական։ Բնական պարարտանյութեր են`

Գոմաղբ

Գոմաղբը երկարատև ազդեցության (հողի մեջ մտցնելուց հետո 3-5 տարվա ընթացքում) պարարտանյութ է։ Բարելավում է հողի կառուցվածքը՝ դարձնելով այն օդա և ջրաթափանց։ Գոմաղբով պարարտացվում է այգեբանջարանոցային բույսերի համար նախատեսված հողը՝ աշնանը կամ գարնանը։

Թռչնաղբ

Թռչնաղբը հեշտ յուրացվող հիմնական սննդատարրերի բարձր պարունակությամբ, արագ ներգործող պարարտանյութ է։ Օգտագործում են հիմնականում պարարտացման (բնական վիճակում), օժանդակ սնուցման (հեղուկ վիճակում) նպատակով։

Տորֆ

Տորֆը պարունակում է զգալի քանակությամբ օրգանական նյութեր։

Բուսահող

Բուսահողը ստանում են գոմաղբի և տարբեր բուսական մնացորդների (տերև, խոտ և այլն) քայքայումից։ Բուսանողը մյուս պարարտանյութերից տարբերվում է յուրացվող սննդանյութերի բարձր պարունակությամբ։

Գոմաղբահեղուկ

Գոմաղբահեղուկն արագ ներգործող, հիմնականում ազոտակալիումական պարարտանյութ է։ Բույսերի լրացուցիչ սնուցման համար օգտագործում են 1։5 հարաբերությամբ նոսրացված գոմաղբահեղուկ։

Արհեստական պարարտանյութերն են` ազոտական, կալիումական, ֆոսֆորական, համալիր, միկրոպարարտանյութեր։

Պարարտանյութերը հողին պետք է տալ ճիշտ քանակով, որպեսզի արդյունավետ լինի, հակառակ դեպքում կվնասենք բույսերը։

Հողի մասին խոսելիս կամ դրա հետ աշխատելիս շատ բան է անհրա­ժեշտ իմանալ: Իհարկե, բոլորս լավ գիտենք, որ բույսերի մեծ մասն աճում է հողում: Այստեղ հանդիպում են նաև շատ կենդանիներ: Հողում մեծաքա­նակ են տարբեր բակտերիաները և սնկերը: Իսկ ի՞նչ է հողը, ի՞նչ բաղա­դրություն ունի:

Հողը երկրագնդի մակերևույթի վերին բերրի շերտն է:

Հողում մոտ 50-60 սանտիմետր խորությամբ մի փոքր փոս փորելիս կարելի է նկատել հողի տարբեր շերտեր: Վերին շերտը մուգ գույ­նի է: Այստեղ են բույսերի արմատները: Հողի այս շերտը պարունակում է նաև տարբեր բույսերի և կենդանիների մնացորդներ: Այդ մնացորդները բակտերիաների և սնկերի օգնությամբ քայքայվում են, առաջանում է օր­գանական նյութերով հարուստ հումուս, որր հողին հաղորդում է մուգ գույն: Հողի ավելի խոր շերտերը բաց գույնի են, այս­տեղ քիչ է հումուսը:

Կարելի է ասել, որ հողը ոչ միայն բույսերի և այլ կեն­դանի օրգանիզմների ապրե­լու միջավայր է, այլ նաև՝ կեն­դանի օրգանիզմների կենսա­գործունեության արդյունք: Հումուսի պարունակու­թյամբ հողերը շատ տարբեր են: Հումուսով հարուստ է սևահողը, որտեղ լավ են աճում բույսերը: Հումուսի պակասի դեպքում բույսերն զգում են սննդի պակաս: Հողի բերրիության և բույսերի աճի ապահովման համար օգտագործում են պարարտանյութեր: Պարարտանյութերը պարունակում են տարբեր նյութեր և լրացուցիչ սնունդ են բույսի համար:

Բույսերի աճի համար անհրաժեշտ են նաև ջուր, թթվածին և այլ նյու­թեր: Ջրի պարունակությունը հողում փոփոխական է: Երբ անձրևները սա­կավ են, անհրաժեշտ է արհեստական ոռոգում, որի համար օգտագործում են լճերի, գետերի, ջրամբարների, ջրանցքների ջրերը: Իսկ թթվածնով հարստացնելու համար հողը փխրեցնում են:

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ի՞նչ կենդանի օրգանիզմներ են հանդիպում հողում:

Հողում մեծաքա­նակ են տարբեր բակտերիաները և սնկերը:

2. Ի՞նչ է հողը, իսկ հումո՞ւսը:

Հողը երկրագնդի մակերևույթի վերին բերրի շերտն է: Հումուսը տարբեր կենդանիների և բույսերի մնացորդի խարնուրդն է։ Մնացորդները բակտերիաների և սնկերի օգնությամբ քայքայվում են, առաջանում է օր­գանական նյութերով հարուստ հումուս, որր հողին հաղորդում է մուգ գույն:

3. Ինչո՞ւ է հողի վերին շերտը մուգ գույնի:

Այդ մնացորդները բակտերիաների և սնկերի օգնությամբ քայքայվում են, առաջանում է օր­գանական նյութերով հարուստ հումուս, որր հողին հաղորդում է մուգ գույն:

4. Ի՞նչ նյութեր են պարունակվում հողում:

Հողում մեծաքա­նակ են տարբեր բակտերիաները և սնկերը:

5. Ի՞նչ են պարարտանյութերը:

Պարարտանյութերը պարունակում են տարբեր նյութեր և լրացուցիչ սնունդ են բույսի համար:

6. Ի՞նչ նպատակով են իրականացնում հողի արհեստական ոռոգումը, փխրեցումը:

Երբ անձրևները սա­կավ են, անհրաժեշտ է արհեստական ոռոգում, որի համար օգտագործում են լճերի, գետերի, ջրամբարների, ջրանցքների ջրերը:

Քամելեոնը կենդանի է, որը առանձնանում է ոչ միայն գույները փոխելու ունակությունից, այլև իր աչքերը միմյանցից ինքնուրույն տեղափոխելու ունակությունից: Ոչ միայն այս փաստերը նրան են դարձնում աշխարհի ամենա զարմանալի մողեսը:

Կարծիք կա, որ քամելեոն անունն առաջացել է հունարեն լեզվից և նշանակում է «երկիր առյուծ»: Քամելեոնի տիրույթում են Աֆրիկան, Մադագասկարը, Հնդկաստանը, Շրի Լանկան և Հարավային Եվրոպան:

Ամենից հաճախ հայտնաբերված են արևադարձային վայրերի սավաննաներում և անտառներում, ոմանք ապրում են նախալեռներում և շատ փոքր քանակություն է գրավում տափաստանային գոտիները: Մինչ օրս սողունների մոտ 160 տեսակ կա: Նրանցից ավելի քան 60-ը ապրում են Մադագասկարում:

Եվրոպայում հայտնաբերվել են ամենահին քամելեոնի մնացորդները, որոնք մոտավորապես 26 միլիոն տարեկան են:

Ուտելի սնկերի մասին

Գոյություն ունեն ուտելի սնկերի բազմաթիվ տեսակներ, աճեցված և հավաքված ամբողջ աշխարհում։ Սնկերը ունեն յուրահատուկ համ և հոտ, դրանցից մի քանիսը նրբախորտիկներ են և ունեն շատ բարձր գին։ Հաշվվում է ուտելի սնկերի մի քանի հազար տեսակ։ 

Պայմանականորեն ուտելի սնկերը հում վիչակում ունենում են թունավոր կամ կծու համ, բայց խոհարարական մշակումից հետո դառնում են ուտելի։ Երբեմն պայմանական ուտելիության այլ պատճառներ են բերվում։ Օրինակ, որոշ սնկեր ուտելի են միայն երիտասարդ տարիքում, մյուսները թունավորում են առաջացնում միայն որոշակի մթերքների հետ համատեղ օգտագործման դեպքում։

Թունավոր սնկերի մասին

Սրանք թունավոր նյութեր պարունակող և մարդու թունավորումներ առաջացնող սնկերն են: Սակայն դրանց մեջ կան պայմանական ուտելի սնկեր (օրինակ՝ մորխերը, կաթնասնկերը), որոնց թունավոր հատկությունները համապատասխան մշակումից հետո վերանում են: 

Կենցաղում սնկերի թունավորությունը որոշելու գրեթե բոլոր նշաններն ու եղանակները (կտրելիս սպիտակ կամ կաթնանման հյութի առկայությունը, երկնագույն գունավորումը, կծու կամ տհաճ համը, սնկի եփուկում արծաթի գդալի կամ գլուխ սոխի, սխտորի սևանալը) հուսալի չեն: Միակ հուսալի միջոցը ուտելի և թունավոր սնկերի հատկությունները ճիշտ իմանալն է: 

Սնկերով թունավորման ախտանշաններ (որովայնի շրջանում հանկարծակի ցավեր, սրտխառնոց, փսխում, ուժեղ լուծ, ընդհանուր թուլություն, մարմնի ջերմաստիճանի նվազում) ի հայտ գալիս տուժածին պետք է փսխեցնել (շատ հեղուկներ խմեցնել), տալ լուծողական և անմիջապես դիմել բժշկական օգնության:

 

Ի՞նչ բույսեր գիտես, որ աճեցնում է մարդը: Ի՞նչ ընտանի կենդանիներ գիտես, ի՞նչ է ստանում մարդը նրանցից:

Արդյունաբերության նման գյուղատնտեսությունը ևս տնտեսու­թյան խոշոր ճյուղերից է: Այն զբաղված է մշակաբույսերի աճեցմամբ և ընտանի կենդանիների բուծմամբ: Երկրագնդի տարբեր վայրերում մշակվում են տարբեր բույսեր և բուծվում տարբեր կենդանիներ: Օրինակ՝ Հայաստանի բնական պայմանները թույլ չեն տալիս, որպեսզի մեզ մոտ աճի արմավենի կամ նարինջ: Դրա փոխարեն մեր երկրում աճում է հյութալի ծիրան, դեղձ, խնձոր և այլն:

Continue reading “Գյուղատնտեսություն” →

Սոխի բարակ թաղանթի բջիջներ։

Յոդի բջիջներ։

Տերևի բջիջներ։

Մեկնաբանում

Այսօր ես առաջին անգամ նայեցի մանրադիտակով և տեսա բջիջներին։ Ես տեսա սոխի բարակ թաղանթի բջիջներին։ Նրանք շատ նման էին աղյուսից պատրաստված պատի։ Միայն գույնը արծաթագույն էր։

Հետո ես նայեցի յոդի բջիջների վրա։ Նրանք նույնպես շատ նման էին աղյուսից պատրաստված պատի։ Միայն գույնը ոսկեգույն էր։

Վերջում ես նայեցի տերևի բջիջներին։ Նրանք տարբերվում էին։ Նրանք արդեն կլոր էին։

Ինձ շատ հետաքրիր էր մանրադիտակի մեջ նայելը։

Անթափոն աղբը նշանակում է, որ այդ աղբը կարելի է վերամշակել և ստանալ օգտակար մի ուրիշ բաներ։ Օրինակ` նրանք վերամշակում են պլաստիկ, թուղթ, կտոր, ապակի…

Ապակին, թուղթը և պլաստիկը աղբ չեն, քանի որ դրանք վերամշակելու հնարավորություն ունեն: Այսինքն ապակին, թուղթը և պլաստիկը համարվում են անթափոն աղբ։

Իսկ աղբ են համարվում այն առարկաները, որոնք չեն կարող վերամշակվել։ Այսինքն նրան թափոն աղբ են։

Թափոնների (աղբի) առաջացումը որպես երևույթ հեշտ է բացատրել կառավարման տեսության տեսակետից։ Թափոններն առաջանում են այն դեպքում, երբ մարդը դադարում է կառավարել իրեն համար ոչ պիտանի նյութական օբյեկտները (թափում է դրանք), և այդ օբյեկտները անցնում են ինքնակառավարման պայմանակարգի. աղբն սկսում է թափված մնալ և դանդաղորեն քայքայվել։ Քայքայվելուց հետո աղբը վերամշակում են և դարձնում ինչ որ իր։