Category: Հեռավար-առցանց ուսուցում

1. Ինչի՞ համար էր չդանակը: Նշի՛ր այդ մասին պատմող նախադասությունը: Սա նրա համար է, որ  մատիտների փշրանքները  սրելով   դարձնի նոր մատիտներ:  

2. Ինչի՞ համար էր չկախիչը: Նշի՛ր այդ մասին պատմող նախադասությունը:  Նրանից ոչինչ կախել պետք չէ, նրա վրա ամեն ինչ արդեն կախված է:

3. Ինչի՞ համար էր չֆոտոխցիկը: Նշի՛ր այդ մասին պատմող նախադասությունը:  Հա՜, մենք նաև Չֆոտոխցիկ ունենք, որը սովորական նկարներ նկարելու փոխարեն մուլտֆիլմեր է նկարում և մարդկանց ուրախացնում: 

4. Ինչի՞ համար էր չշեփորը: Նշի՛ր այդ մասին պատմող նախադասությունը: Չշեփոր ենք  փչում և կրակում Չհրացանից, և  պատերազմը հենց այդ պահին դադարում է:

5. Իսկ ինչի՞ համար կլինի չարևը, չդպրոցը, չպաղպաղակը, չծառը:

Չարևը պետք է, որ անընդհատ գիշեր լինի։

Չդպրոցը պետք է, որ երեխաները անկիռթ մնան։

Չպաղպաղակը պետք է, որ ձմռանը կոկորդը չցավա։

Չծառը պետք է, որ մրքերը սառնարանում աճեն։

 

6. Իսկ ի՞նչ տառով կլինեն քո ստեղծած երկրի բառերը, պատմի՛ր նրանց մասին:

 

Երկիր, որտեղ բոլոր բառերը սկսվում են «Ա» — ով, ավելի ճիշտ Արև բառով 

 

Լինում է, չի լինում մի երկիր է լինում։ Այնտեղ բոլոր բառերը սկսվում են «Ա» — ով, ավելի ճիշտ «Արև» բառով։ Այդ երկրի անունն է Արևաստան։ Այնտեղ ապրում են արևամարդիկ, արևակենդանիներ, արևաբույսեր։ Օրինակ’ արևասիրամարգներ, արևաառյուծներ, արևագետաձիեր, արևաձիեր, արևանապաստաքկներ, արևառնգեղջյուրներ… Արևաստանում աճում են գեղեցիկ արևածաղիկներ, արևաթփեր և արևածառեր։ Արևասարերում կան արևաջրվեժներ, արևալճեր և արևագետեր։ Շատ արևագեղեցիկ արևալուսավոր և արևաշատ երկիր է Արևաստանը։ Գիտեք, որ ամենա լավը այն է, այդ երկրում շատ տաք է ու լուսավոր, իսկ արևաբնակիչները արևաառողջ ու արևաերջանիկ են, քանի որ ամբողջ տարի արևաամառ է առանձ ձմեռվա և ամբողջ արևաօրը առանձ գիշերվա։ Չկար ոչ գիշեր ոչ ձմեռ միայն արևն էր շողում։

 

 

 

 

 

 

Գրչահատ — Փետուրի կամ եղեգի գրիչը սրելու փոքրիկ դանակ։

 

Իմ հայրիկը աշխատել էր «Մխիթար Սեբաստացի կրթահամալիրում»։ Նրա համար դա լավ դպրոց է և նա որոշեց ինձ տանել այն տեղ։ Ինձ դուր եկավ այդ դպրոցը, որովհետև այնտեղ ես տեսա ագարակը, լողավազանը, դպրոցի բակը ավելի ճիշտ ինձ դուր եկավ իմ դպրոցի միջավայրը։ Ես ծանոթացա նոր ուսուցիչների,  դպրոցականների և ընկերների (ընկերուհիների) հետ։

Մի օր, տատիկը ինքնաթիռով թռնում է Քիպա երկիր։ Այնտեղ բոլոր բնակիչները ամեն ինչ հակառակն էին անում։ Օրինակ’ ձեռքերով քայլում, ոտքերով բռնում… Տատիկը մի շնիկ ուներ, անունը’ Ջեկո։ Նա ամեն օր գալիս էր Ջեկոյի մոտ։ Մի անգամ էլ նրանք գնացք նստեցին, որ գնան Բռա-բռա երկիր։ Այդ գնացքով կարելի էր կենդանիներ տեղափոխվել։ Ջեկոն շատ ուրախ էր դրա համար։ Ամբողջ ճանապարհին երգում էր ու պարում, ուրախացնում էր մյուս ուղևորներին։ Մի քանի օրից նրանք հասան Բռա-բռա երկրիր, որտեղ ապրում էր տատիկի թոռնիկը։ Բոլորը հանդիպեցին և ուրախացան։ Ջեկոն ամեն օր խաղում էր թոռնիկի հետ ու միշտ անբաժան էր նրանից։

 

 

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Պատմվածքից դո՛ւրս գրիր անծանոթ բառերն ու օնլայն բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր։

 

 

Վագոն – ռելսային գծերով ուղևորներ ու ապրանքներ տեղափոխելու կառք:

 առհասարակ – ընդհանրապես

ճանկռտոց — մակերեսորեն՝ շատ երեսանց վարել՝ փորել

սաստել – նախատելով՝ խիստ խոսքերով՝ բարկանալով խրատել՝ կարգի հրավիրել

կուպե — վագոնի առանձին բաժանմունք

կոնդուկտոր — ուղեկցորդ

կլանչում – կաղկանձել, ոռնալ, վնգստալ, հաչել, կալանչել, կլանչկլանչել

ակնթարթ – վարկյան

փալասներ – լաթի‘ հին մաշած շորի կտոր

նեղսրտած – անհանգստանալ, նեղանալ, նեղվել

վշտացած – վիշտ զգալ, ցավալ, ցավ զգալ, կսկիծ՝ ցավ զգալ

նեղանալ, մեկի վատ արարքից՝ խոսքից՝ վերաբերմունքից ևն նեղսրտել, վրդովվել, սրտնեղել, բարկանալ

 

հուզվել – ազդվել վրդովվել, զգացվել, խռովել

ետին — վերջին

կայարան –երկաթուղու՝ ծովային՝ օդային տրանսպորտի կանգ առնելու տեղը

պաշտոն-հիմնարկում՝ ծառայության դիրքը պարտականություններն, իրավունքները, զբաղմունք, գործ

պլատֆորմ – գնացքին սպասելու վայր

շշմած – թմրած

սանդուղք – աստիճան

ճարպիկությունը – ճկուն, աչքաբաց

 

 

 

 

2. Այս դարձվածքները փոխարինի՛ր մեկ բառով.

• ձայն ծպտուն չհանել — չխոսալ

• իրավունք տալ – հնարավորություն տալ

• վնաս տալ – ցավ պատճառել

3. Ո՞վ է պատմում այս պատմությունը. Ճիշտ պատասխանը նշի՛ր.

• պառավը

• ուղեկցորդը

• ճանապարհորդներից մեկը

4. Պատմությունը համառոտ պատմի՛ր:

5. Ի՞նչ կպատմես շնիկի մասին:

Ջեկոն արագավազ, պստիկ, ճարպիկ և շատ խելացի շնիկ էր։

6. Պատմությունը ինչպե՞ս կպատմի շնիկը:

Մի օր ես տատիկի հետ գնացքով գնում էի իմ տիրոջ մոտ։ Տատիկը ինձ թաքցրել էր իր զամբյուղի մեջ, բայց ես ուզում էի դուրս գալ, խաղալ։ Հանկարծ չար կոնդուկտոր բարկացավ և ինձ գնացքից դուրս նետեց կայարանում։ Երբ գնացքը շարժվեց ես վազեցի նրա ետևից։ Քիչ հետո ես ցատկեցի վագոնի աստիճանների վրա ու քիչ անց վերադարձա տատիկի մոտ։ Բոլորը ուրախացան, բայց կոնդուկտորը նորից դուրս նետեց ինձ հաջորդ կայարանում։ Երբ ես նույն ձևով վերադարձա մերկուպեն կոնդուկտորն էլ ուրախացավ, ծիծաղեց և թույլ տվեց ինձ մնալ տատիկի հետ մի պայմանով։ Ես պետք է նստեյի զամբյուղի մեջ ու լռեյի։

7. Արդարացրո՛ւ տատիկին:

Տատիկը ճիշտ էր արել, որ շնիկին անտեր չեր թողել։

8. Արդարացրո՛ւ կոնդուկտորին:

Կոնդուկտորը իրավունք չուներ թույլ տալ շնիկին երթևեկել գնացքով, այն էլ առանց տոմսի։

9. Մեղադրի՛ր տատիկին:

Տատիկ դու մեղավոր էիր, որ Ջեկոի համար տոմս չառար։

10. Մեղադրի՛ր կոնդուկտորին:

• Կոնդուկտոր դու մեղավոր էիր, որ գնացքից դուրս էիչ շպրտում կենդանի շնիկին։

11. Հորինի՛ր. Ջեկոյի նոր արկածներ։

 

 

 

Ջեկոի արկածները

Մի օր, տատիկը ինքնաթիռով թռնում է Քիպա երկիր։ Այնտեղ բոլոր բնակիչները ամեն ինչ հակառակն էին անում։ Օրինակ’ ձեռքերով քայլում, ոտքերով բռնում… Տատիկը մի շնիկ ուներ, անունը’ Ջեկո։ Նա ամեն օր գալիս էր Ջեկոյի մոտ։ Մի անգամ էլ նրանք գնացք նստեցին, որ գնան Բռա-բռա երկիր։ Այդ գնացքով կարելի էր կենդանիներ տեղափոխվել։ Ջեկոն շատ ուրախ էր դրա համար։ Ամբողջ ճանապարհին երգում էր ու պարում, ուրախացնում էր մյուս ուղևորներին։ Մի քանի օրից նրանք հասան Բռա-բռա երկրիր, որտեղ ապրում էր տատիկի թոռնիկը։ Բոլորը հանդիպեցին և ուրախացան։ Ջեկոն ամեն օր խաղում էր թոռնիկի հետ ու միշտ անբաժան էր նրանից։

 

Ես սիրում եմ աշունը, քանի որ նա շատ գեղեցիկ և տարբեր գույներով լեցուն է։ Աշնանը տերևները դեղնում, կարմրում են, բնությունը ոսկեգույն։ Հետո սկսվում է տերևաթափը։ Այս ժամանակ որոշ թռչուններ չվում են տաք երկրներ, քամիները ավելի ուժեղ են փչում, անձրևները ավելի հաճախ են գալիս, արևնել քիչ

է տաքացնում քան ամռանը։ Աշունը նման է նռանը, կեղևը նման է չորացած կարմիր տերևներին իսկ հատիկները աշնան համեղ բերքին։

 

 

 

 

Փեսացու մուկը. Աթաբեկ Խնկոյան by Arevik Stepanyn  https://soundcloud.app.goo.gl/92oQ

 

 

 

 

Հարցեր և առաջադրանքներ

1, Ստեղծագործության հերոս մկան անունը գրված չէ , փորձի՛ր դու հորինել:

Մկան անունը Տուֆ-Տուֆ է։

2, Թվարկի՛ր ստեղծագործության բոլոր հերոսներին:

Մուկ, արև, ամպ, քամի, գոմեշ, գութան, մութ ու խավար, արմատ, Նանի։

3. Թվարկի՛ր հերոսներին ըստ գործողությունների հաջորդականության:

4. Քո կարծիքով աշխարհում ամենահզորն ի՞նչն է: Փորձի՛ր այդ հզորի մասին պատմել և տեղադրի՛ր բլոգում:

Իմ կարծիքով աշխարհում ամենահզորը Արևն է, քանի որ առանց նրա կյանք չի կարող լինել։ Արևը մի մեծ կրակե գունդ է, որը լուսավորում է և տաքացնում մեր մոլորակը և ուրախություն է պատճառում մարդկանց, կենդանիներին ու ծաղիկներին։

 

4. Այս ստեղծագործության մկանը մի քանի խորհուրդ տո՛ւր:

 

Տուֆ-Տուֆ մկնիկ գիտես, որ լավ կլիներ, որ դու սկզբից մտածեիր և ամուսնանայիր մկնիկի հետ,ոչ թե Արևի, Ամպի, Քամու, Գութանի, Գոմեշի, Խավարի ու մութի և Նանիի հետ։ Եվ հիշիր, որ բոլորը կարևոր են ու հզոր ու որ բոլոր կենդանիները նույն տեսակի կենդանիների հետ են ամուսնանում։

 

 

 

 

 

Գութ-խիղճ

Կոկում-քաղաքակրթվել

Գոմեշ-ընտանի կենդանի, որը կաթ է տփառավո

Փառավոր-շքեղ

Տրտում —լցված

Լուծ- Ամուր փայտից սարքած երկար տափակավուն ձող։

Գութան-Մետաղյա լայն խոփով երկրագործական գործիք՝ հողը հերկելու համար